Rapport ‘Afscheid in Coronatijd’ (ARQ Nationaal Psychotrauma Centrum)

Recent heeft ARQ Nationaal Psychotrauma Centrum het rapport “Afscheid in Coronatijd: Een onderzoek naar de psychosociale impact van de coronacrisis op nabestaanden en uitvaartmedewerkers” opgeleverd. De resultaten die beschreven worden, zijn een momentopname van hoe het ging met nabestaanden en uitvaartmedewerkers ten tijde van het invullen van de vragenlijsten (zomer 2022) en een terugblik op de acute fase van de coronacrisis door de deelnemers (periode maart 2020 en maart 2022). Hoewel het onduidelijk is in hoeverre ze representatief zijn voor alle nabestaanden in Nederland in die periode, geven ze inzicht in de thema’s die spelen binnen beide groepen.

Snel wisselende maatregelen rondom uitvaarten zorgden bij nabestaanden voor extra verwarring, zorgen en stress naast de gebruikelijke stress rondom een uitvaart. Nabestaanden ervoeren ook veel last van de 1.5 meter afstandsregel en de restricties in het aantal bezoekers tijdens de uitvaart. Dit hinderde hen zich sociaal gesteund te voelen doordat er geen ruimte was om elkaar fysiek te troosten (omhelzen, knuffelen, schouderklop) en er weinig ruimte was om samen te zijn. Desondanks ging het met de meerderheid goed. Ze rapporteerden een gevoel van goed mentaal welbevinden tijdens het invullen van de vragenlijst. Bevindingen over persistente rouw-stoornis vertonen overeenkomsten met prevalentiecijfers van persisterende rouw-stoornis na een natuurlijk overlijden.

Ik dank de onderzoekers voor het rapport en de aanbevelingen. De onderzoekers bevelen onder andere aan om bij een volgende golf of pandemie, ook de uitvaartsector te betrekken bij het opstellen van plannen, alsook (belangenbehartigers van) nabestaanden en medische en psychosociale specialisten. Ik neem deze, en de overige, aanbevelingen ter harte.